پول مجازی
ارز مجازی به انگلیسی (Virtual Currency) به گونه ای از واسطهای مبادله گفته میشود که مانند ارز عمل میکنند اما توسط برنامههای رایانهای
خلق و کنترل میشوند.
بعضی از پولهای مجازی قابل تبدیل به پولهای دستوری کشورها هستند و بعضی دیگر تنها در یک جامعه مجازی جریان دارند. ارزهای مجازی قابل تبدیل متقابل از/به پول دستوری کشورها از سوی کشورها مقررات گذاری شدهاست.
تا پیش از ظهور بیت کوین ارزهای مجازی معمولاً توسط یک نهاد مرکزی کنترل میشدند. اما با ظهور بیتکوین ارزهای مجازی ای به وجود آمدند که ادارهکننده مرکزی نداشتند و از رمزنگاری برای کنترل واحدهای جدید خود استفاده میکردند.
پدیدههایی مانند بیتکوین با استفاده از واژههای مختلفی همچون رمز ارز و ارز دیجیتالی مفهوم سازی میشوند امااز نقطه نظر ترمینولوژی حقوقی ارزمجازی عبارت رایج برای سیاستگذاری اینگونه پدیدههاست. ارز مجازی توسط بانک مرکزی اروپا به عنوان ارز بدون تبعیت از قانونگذاری و ارز دیجیتالی معمولاً کنترلشده توسط تولیدکنندگان و پذیرفته شده در میان اعضای یک جامعه مجازی خاص تعریف شدهاست.
سرنوشت ارزهایی مانند بیت کوین در آینده بانکداری چگونه خواهد بود؟
ساکسو بانک در ماه دسامبر گزارشی را منتشر کرد که در آن یکی از کارشناسان این بانک اعلام کرده بود، بیت کوین در سال ۲۰۱۷ به ۲ هزار دلار می رسد. بیت کوین در حدود ۷۵۴ دلار معامله می شد بنابراین رسیدن قیمت آن به ۲ هزار دلار معادل ۱۶۵ درصد افزایش بود اما پیش بینی ها درست از آب درآمد و بیت کوین در ماه مه به این قیمت رسید.
به گزارش بانکداران ۲۴ (Banker)، به نقل از سی ان بی سی،اکنون کی فان پترسن تحلیل گری که این افزایش قیمت بیت کوین را درست پیش بینی کرده بود، رشد زیادی برای این پول مجازی در بلند مدت تخمین زده است.
وی با فرض اینکه نه فقط بیت کوین بلکه پول مجازی به طور کلی حدود ۱۰ درصد از متوسط حجم معاملات روزانه تجارت پول بدون پشتوانه را تشکیل خواهد داد، ارزش بیت کوین در ۱۰ سال آینده را پیش بینی کرده است.
میانگین حجم معاملات روزانه ارز خارجی در حال حاضر اندکی بالاتر از ۵ تریلیون دلار است. ۱۰ درصد از ۵ تریلیون دلار ۵۰۰ میلیارد دلار می شود. این میانگین حجم معاملات روزانه است که پول مجازی می تواند داشته باشد. سهم بیت کوین در این بازار ۳۵ درصد است که می شود ۱۷۵ میلیارد دلار از ۵۰۰ میلیارد دلار. و این یعنی روزانه ۱۷۵ میلیارد دلار بیت کوین معامله می شود.
فات پترسون علاوه بر این خاطر نشان کرده است که با توجه به سقف ۱۷۵ میلیارد دلاری بازار بیت کوین، سرمایه گذاری در آن می تواند به ۱۰ برابر میانگین حجم روزانه برسد.بیت کوین محدودیت منبع ۲۱ میلیون را دارد که انتظار می رود تا سال ۲۱۴۰ به آن برسد. این شاخص هم اکنون ۱۶,۳ میلیون است که به گفته کارشناسان تا ۱۰ سال آینده به ۱۷ میلیون بیت کوین در حال گردش خواهد رسید.
از این رو اگر ۱۷ میلیون بیت کوین به سقف ۱۷۵ میلیارد دلاری بازار تقسیم شود، ارزش هر بیت کوین به بیش از ۱۰۰ هزار دلار خواهد رسید.فان پترسون تصدیق کرده است که با توجه به رشد بیش از ۵ هزار درصدی بیت کوین در سال ۲۰۱۳، پیش بینی های او محتاطانه است.وی همچنین معتقد است که پول های مجازی از جمله بیت کوین به دلیل مقیاس و پیشرو بودنشان، زودگذر نیستند و برای مدت های طولانی دوام خواهند آورد.
اما بیت کوین نیز مشکلات خاص خود را دارد
این پول مجازی اغلب برای اهداف غیر قانونی مثل خرید آنلاین مواد مخدر مورد استفاده قرار می گیرد.خاطره سقوط Mt.Gox در سال ۲۰۱۴ که زمانی بزرگترین صرافی بیت کوین جهان بود نیز هنوز در اذهان تازه است.
برخی از اعضای این صرافی هنوز منتظر دریافت غرامت خود هستند.در موارد جدیدتر، برخی از صرافی ها به مردم اجازه نمی دهند پول خود را به صورت اسکناس بدون پشتوانه برداشت کنند.
در حمله سایبری بزرگ اخیر باج افزار “واناکرای” هم هکر ها فایل های رایانه ای مردم را قفل کردند و در ازای باز کردن آنها از مردم بیت کوین خواستند.
با وجود این فان پترسون می گوید، این صنعت هنوز بسیار جوان است و جای پیشرفت بسیاری دارد. جیب پول بهتر، روش های ساده تر خرید پول دیجیتال، استفاده از آن برای تبادلات پولی در زمینه هایی مثل وجوه ارسالی، همچنین برای مردم کشورهایی که اقتصاد فراری دارند از عواملی هستند که
موجب تقویت بیت کوین خواهند شد.
فان پترسون افزوده است: حجم معاملات بیت کوین در حال افزایش و نوسانات در حال کاهش است. مردم بسیاری در مورد نوسان صحبت می کنند اما در زیمباوه یا ونزوئلا هیچگونه نوسانی وجود ندارد. به نظرم دیدگاه مردم در غرب به این مسئله سوداگرانه است اما بازارهای نوظهور به دلیل نیازهای متفاوت خود، از آن استقبال خواهند کرد. فان پترسون یک روش را برای ارزش گذاری بیت کوین در آینده پیشنهاد می کند اما کارشناسان دیگر معتقدند برای پیش بینی عوامل مختلفی باید در نظر گرفته شوند.
به نوشته ایبِنا،به عنوان مثال چارلی هایتر از مدیران وب سایت CryptoCompare در این باره گفت: باید فرضیات بسیاری را در نظر گرفت. یکسان سازی حجم معاملات برای ارزش گذاری، روشی است که با اصول این اکوسیستم همخوانی ندارد. چراکه توانایی بیت کوین در ایجاد یک دیدگاه فنی و چگونگی تنظیم مقررات استفاده از آن را نیز باید در ارزش گذاری سهیم دانست.
تفاوت ارزهای مجازی متمرکز و غیرمتمرکز
در حوزه پول های مجازی غیرمتمرکز تراکنش ها توسط پایگاه داده توزیع شده به اسم بلاک چین، انجام می شوند و شرکت خاصی مالک آن ها نیست.
کاربران بدون نیاز به ثبت نام می توانند با نصب کیف پول ارز مورد نظر در کامپیوتر یا موبایل خود تراکنش های خود را بدون واسطه و به صورت همتا به همتا انجام دهند. این ارزها پشتوانه ارزهای دیگر را ندارند و به صورت کاملا یکتا فعالیت می کنند. مثلا بیت کوین یک ارز دیجیتال غیرمتمرکز است که بدون واسطه فعالیت می کند و واحد های آن به صورت غیرمتمرکز استخراج و توزیع می شوند و قیمت آن متغیر خواهد بود.
در پول های مجازی متمرکز، ارز توسط ارزهای سنتی پشتیبانی می شود
مثلا پشتوانه پی پال دلار است. به نوعی نمی توان گفت که پی پال یک ارز است. مثلا شما با شارژ کردن ۱۰۰۰ دلار ، ۱۰۰۰ واحد پی پال دریافت خواهید کرد و زمان فروش آن باز هم به اندازه ۱۰۰۰ دلار پول دریافت خواهید کرد. ارز های متمرکز توسط شرکتی خاص ارائه می شود و به عبارت دیگر کیف پول آن فقط روی یک یا چند سایت مخصوص قابل دسترسی است. همچنین برای استفاده از آن ها نیاز به ثبت نام دارید.
در نهایت آینده بسیار پر پیچ و خمی را برای ارزهای دیجیتال می توان تصور نمود، در حال حاضر دولت ها با وضع قوانین مختلف تا حدی جلوی گسترش بی رویه آن را گرفته اند.
دولت ایالات متحدهی آمریکا و پیشازاین برخی دولتهای دیگر، تصمیم گرفتند قوانین و مقرراتی برای کنترل بازار رمزارزها وضع کنند. آیا این حرکت بهمعنی دگرگونی و غروب حیات خودسرانهی رمزارزها خواهد بود؟
اخیرا و همزمان با پیوستن وزارت دادگستری ایالات متحدهی آمریکا به تحقیقات گستردهی کمیسیون قراردادهای آتی کالا (CFTC) دربارهی اتهام دستکاری قیمت بیتکوین، در ۲۵آبان امسال کمیسیون بورس و اوراق بهادار آمریکا (SEC) بیانیهای صادر کرد.
در این بیانیه، کمیسیون بورس و اوراق بهادار آمریکا اعلام کرد:
با هدف ساماندهی به وضعیت عرضهی اولیه رمزارزها (ICO) درحالتلاش برای وضع مقرراتی است که بهموجب آن این رمزارزها در حکم داراییهای بهاداری خواهند بود که در چارچوب ضابطهمند باید ثبت شوند و براساس قوانین منع افشای اطلاعات فعالیت کنند.
محور بازرسیهای دو نهاد یادشده این بود که آیا قیمت بیتکوین در جریان مبادلات پرشماری که در سال گذشته رخ داد، با رمزارز تتر (Tether) دستکاری شده یا خیر. تتر رمزارزی بود که با بهای متناظر دلار پایهگذاری و معرفی شد.
((شایان ذکر است قیمت بیتکوین سال پیش ۲۰۰۰درصد افزایش و امسال مجددا ۸۰درصد کاهش یافت))
بازرسان فدرال در بررسیهای خود با دستاویز مهمی پیش میروند. آنها با استفاده از ظرفیتهای قانونی در پیگیری اتهام تحصیل مال ازطریق نامشروع، به هر طرح تحصیل دارایی ازجمله دارایی نامشهود، مانند رمزارزها، میتوانند سرکشی کنند.
برای اولینبار در پروژهای تحقیقاتی در دانشگاه تگزاس به موضوع ارتباط بین تتر و بیتکوین پرداخته شد
در جمعبندی تحقیقات آنها آمده است:
خرید و فروش در بازارهایی که بستر قانونی مشخصی ندارند، بهویژه زمانی که همهی طرفین معاملات ارزهای دیجیتال باشند، میتواند رمزارزها را به ابزاری برای اجرای حقه و اعمال دستکاری در معاملات بدل کند.
البته فناوری بلاکچین، بهعنوان زیرساخت رمزارزها، بسیار مهم و مفید محسوب میشود و بعید است از این فعلوانفعلات تأثیر بپذیرد. بااینحال، اینکه کسبوکار رمزارزها دوام بیاورد، بحثی کاملا جداست.
ناتانیل پوپر (Nathaniel Popper)، یکی از خبرنگاران نیویورکتایمز میگوید:
بیتکوین و دیگر رمزارزها برای تسهیل فرآیند پرداختها طراحی شدند؛ اما با پیشآمدن برخی مشکلات فنی که بهکارگیری توکن آنها در تراکنشهای واقعی را ناممکن کرد، به بیراهه کشیده شدند. متخصصانی که درحالبهبود وضعیت فنی رمزارزها هستند، قول اصلاحاتی دادهاند؛ اما در این مسیر بسیار کُند پیش میروند.
همانند سهمهای خُرد، ارزهای دیجیتال هم بهنوبهی خود تاحدی ابزار کلاهبرداری و استفادههای شکبرانگیز شدهاند.
همچنانکه دولتها منابع بیشتری به اقدامات ضابطهمندسازی رمزارزها و قانونگذاری برای آنها تخصیص میدهند، کاهش قیمتها ادامه مییابد و کسانی که برای ورود به بازار دغدغهی فریبخوردن دارند، تا وقتی منتظر خواهند ماند که زمینهی احقاق حقوق سرمایهگذاران در این بازارها فراهم شود.
حال، این سؤال مطرح است: چه زمان فعالیت قانونمند رمزارزها را شاهد خواهیم بود؟ شرایط قانونگذاری برای رمزارزها در ایران چه تفاوتی با ایالات متحدهی آمریکا خواهد داشت؟
تهیه و تنظیم:
جواد سرائی
منابع:
fa.wikipedia.org
way2pay.ir
zoomit.ir
arzdigital.com
banker.ir
دیدگاه خود را بنویسید